PHÒNG NGỪA UNG THƯ

Theo WHO có ít nhất một phần ba trường hợp ung thư có thể ngăn ngừa được!

Thuốc lá

·        Thuốc lá là yếu tố nguy cơ lớn nhất gấy tử vong do ung thư trên toàn thế giới. Gây ra khoảng 22% các ca tử vong do ung thư mỗi năm. Năm 2004, có 1,6 triệu trong  7,4 triệu người chết là do sử dụng thuốc lá.

·        Hút thuốc lá gây ra nhiều loại ung thư, bao gồm: ung thư phổi, thực quản, thanh quản, miệng, họng, thận, bàng quang, tuyến tụy, dạ dày và cổ tử cung. 

·        Khoảng 70% gánh nặng ung thư phổi có thể là do hút thuốc lá gây ra. Khói thuốc (còn được gọi là môi trường khói thuốc lá) đã được chứng minh là gây ra bệnh ung thư phổi ở người lớn không hút thuốc. Không khói thuốc lá (còn gọi là uống thuốc lá, nhai thuốc lá hoặc hít) gây ra bệnh ung thư miệng, thực quản và tuyến tụy.

Không hoạt động thể chất, các yếu tố chế độ ăn uống, béo phì và thừa cân

·        Thay đổi chế độ ăn uống là một phương pháp quan trọng để kiểm soát bệnh ung thư. 

§  Có mối liên hệ giữa thừa cân và béo phì với nhiều loại ung thư như: thực quản, ruột già (đại trực tràng), nội mạc tử cung, ung thư vú và thận.

§  Chế độ ăn nhiều trái cây và rau quả có thể có một tác dụng bảo vệ chống lại nhiều bệnh ung thư. 

§  Ngược lại,  tiêu thụ quá nhiều thịt đỏ và chất bảo quản có thể liên quan với tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng. 

§  Ngoài ra, thói quen ăn uống lành mạnh ngăn chặn sự phát triển của bệnh ung thư liên quan đến chế độ ăn uống cũng sẽ làm giảm nguy cơ bệnh tim mạch.

·        Hoạt động thể chất thường xuyên và duy trì một trọng lượng cơ thể khỏe mạnh, cùng với một chế độ ăn uống lành mạnh, sẽ làm giảm đáng kể nguy cơ ung thư. 

Uống rượu

·        Uống rượu là một yếu tố nguy cơ đối với các loại ung thư: ung thư khoang miệng, họng, thanh quản, thực quản, ruột già, gan và vú. 

·        Nguy cơ ung thư tăng với số lượng tiêu thụ rượu. 

Nhiễm trùng

·        Tác nhân truyền nhiễm chịu trách nhiệm cho gần 22% các ca tử vong do ung thư ở các nước đang phát triển và 6% ở các nước công nghiệp hóa.

·         Virus viêm gan B và C là nguyên nhân gây ung thư gan,

§  Nhiễm vi rút u nhú ở người gây ra ung thư cổ tử cung,

§  Vi khuẩn Helicobacter pylori làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày. 

§  Ở một số nước nhiễm ký sinh trùng sán máng làm tăng nguy cơ ung thư bàng quang và ở các nước khác, sán lá gan làm tăng nguy cơ ung thư đường mật của các ống dẫn mật. 

·        Các biện pháp phòng ngừa bao gồm tiêm phòng và phòng chống nhiễm trùng (chích ngừa viêm gan B)

Ô nhiễm môi trường

·        Ô nhiễm môi trường nước, không khí và đất với hóa chất gây ung thư chiếm 1-4% trường hợp. 

·        Tiếp xúc với hóa chất gây ung thư trong môi trường có thể xảy ra thông qua nước uống, ô nhiễm không khí trong nhà và môi trường xung quanh. 

·        Tiếp xúc với chất gây ung thư qua nhiễm bẩn thực phẩm do hóa chất, chẳng hạn như AFL atoxins hoặc dioxin. 

·        Ô nhiễm không khí trong nhà từ các đám cháy than tăng gấp đôi nguy cơ ung thư phổi, đặc biệt là trong số các phụ nữ không hút thuốc.

·         Trên thế giới, ô nhiễm không khí trong nhà từ các đám cháy than trong nước là chịu trách nhiệm cho khoảng 1,5% của tất cả các ca tử vong do ung thư phổi. Than sử dụng trong các hộ gia đình là đặc biệt phổ biến rộng rãi ở châu Á.

Nghề Nghiệp chất gây ung thư

·        Hơn 40 tác nhân, các hỗn hợp và các chất tiếp xúc trong môi trường làm việc là chất gây ung thư ở người và được gọi là chất gây ung thư nghề nghiệp . 

·        Cácchất này liên quan đến một số bệnh ung thư: ung thư phổi, bàng quang, thanh quản và da, bệnh bạch cầu và mũi họng. 

·        U trung biểu mô (ung thư của lớp ngoài của khoang phổi hoặc ngực) là một mức độ lớn gây ra do tiếp xúc liên quan đến công việc với amiăng.

·        Ung thư nghề nghiệp đã được tập trung trong các nhóm cụ thể của dân số lao động, mà nguy cơ phát triển một hình thức đặc biệt của bệnh ung thư có thể cao hơn nhiều hơn so với dân số nói chung. Khoảng 20-30% nam giới và 5-20% dân số trong độ tuổi lao động nữ (những người từ 15-64 tuổi) có thể đã tiếp xúc với chất gây ung thư phổi trong cuộc sống của họ làm việc, chiếm khoảng 10% ung thư phổi trên toàn thế giới. Khoảng 2% các trường hợp ung thư bạch cầu trên toàn thế giới là do tiếp xúc nghề nghiệp.

Bức xạ

·        Bức xạ ion hóa gây ung thư cho con người. Bức xạ ion hóa có thể gây ra bệnh bạch cầu và một số u đặc.

·        Tiếp xúc với radon khí từ vật liệu đất và xây dựng được ước tính gây ra từ 3% và 14% của tất cả các ung thư phổi, nguyên nhân thứ hai của bệnh ung thư phổi sau khi hút thuốc lá. Nồng độ khí Radon trong nhà có thể được giảm bằng cách cải thiện các tầng thông thoáng. 

·        Bức xạ ion hóa còn là một công cụ cần thiết cho chẩn đoán và điều trị bệnh. 

·        Bứcxạ tia cực tím (UV), đặc biệt là bức xạ mặt trời, là chất gây ung thư cho con người, gây ra tất cả các loại ung thư da, chẳng hạn như ung thư biểu mô tế bào đáy (BCC), ung thư biểu mô tế bào vảy (SCC) và mêlanôm (nốt ruồi) ác tính. 

·        Biện pháp phòng ngừa hiệu quả là tránh tiếp xúc quá nhiều với bức xạ cực tím, sử dụng quần áo chống nắng và bảo vệ.